ایران پرسمان

آخرين مطالب

گوناگون/ نماد «تک‌چشم» در مصر باستان چه معنایی داشت؟ اقتصاد روز

گوناگون/ نماد «تک‌چشم» در مصر باستان چه معنایی داشت؟
  بزرگنمايي:

ایران پرسمان - ایسنا / نماد «چشم حورس» به کرات در تدفین‌های باستانی یافت شده، به‌ویژه روی نوعی طلسم به نام «ودجت». گاهی تصویر چشم حورس روی تابوت‌ها و درون نیایشگاه‌های مقبره نیز دیده می‌شود. 
بر مبنای اسطوره‌شناسی مصری، حورس پسر «اوزیریس» خدای جهان زیرین بود. حورس با عموی خود، شیث (یا سِث) بر سر پادشاهی مصر مبارزه کرد. در این نبرد، شیث چشم چپ حورس را مجروح کرد، اما در نهایت حورس پیروز شد، پادشاهی مصر را به دست آورد و چشم چپش نیز بازگردانده شد. این بازگردانی به‌دست «تحوت» خدایی با سر ibis (اکراس) خدای خرد انجام شد. 
به همین دلیل بود که تصاویر این چشم چپ به نماد قدرتمند «چشم حورس» تبدیل شد. 
کی یاماموتو، مصرشناس دانشگاه تورنتو گفته: «طلسم ودجت یکی از نمادین‌ترین طلسم‌های مصر باستان است. طلسم ودجت با شفا و حفاظت مرتبط است. احتمالاً به همین دلیل است که این نوع طلسم در بسیاری از تدفین‌ها دیده می‌شود و اغلب میان پارچه‌های مومیایی قرار داده شده است.» 
تمدن مصر باستان بیش از 3000 سال دوام آورد و در طول این مدت، کاربردهای چشم حورس نیز تغییراتی داشته است. 
یاماموتو توضیح داده: «در دوره‌های بعدی، یک ودجت بزرگ از موم روی سمت چپ شکم مومیایی قرار داده می‌شد؛ درست جایی که شکاف برای مومیایی‌کردن ایجاد می‌شد تا شفا و حفاظت از این ناحیه‌ی آسیب‌پذیر را تضمین کند.» این سنت در هزاره نخست پیش از میلاد انجام می‌شد. 
پِنی ویلسون، دانشیار باستان‌شناسی دانشگاه دورهام انگلستان گفته: «چشم چنان نشانه‌ی بی‌درنگ قابل‌شناسایی از حفاظت و سلامت بود که به استعاره‌ای برای کمال و تندرستی تبدیل شد.» ویلسون افزود که ارتباط چشم با تندرستی می‌توانست به مفاهیمی همچون آب‌های نیل، تمامیت سرزمین مصر، شفا و هدیه‌های غذایی کامل نیز تعمیم یابد. 
طلسم ودجت با نقش چشم حورس روی آن. این طلسم در فاصله‌ای حدودی بین سال‌های 1070 تا 664 پیش از میلاد ساخته شده و اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود
ژیولا پریسکین، تاریخ‌دان باستان از دانشگاه مجارستان گفته که چشم حورس با افزایش و کاهش نور ماه (هلال تا بدر و بالعکس) هم مرتبط بوده و این نکته شاید به محبوبیت آن افزوده باشد. داستان مجروح‌شدن و بازیابی چشم چپ حورس با تغییرات ماه قیاس می‌شده، به‌ویژه در هزارۀ دوم و اول پیش از میلاد. پریسکین گفته: «با اینکه چشم حورس نمادی پیچیده با معانی گوناگون است و در نقش‌های زیادی ظاهر شده، اما پیوند آن با ماه احتمالاً نقش مهمی در محبوبیتش داشته است.» 
چشم حورس نخستین‌بار چه زمانی پدیدار شد؟
به گفته یاماموتو، طلسم‌های ودجت نخستین‌بار حدود 2200 سال پیش از میلاد ظاهر شدند و همان زمان، چشم حورس نیز روی تابوت‌ها و دیوار نیایشگاه‌های مقبره نقاشی می‌شد: «در این موارد، پژوهشگران باور دارند که این چشم‌ها نه‌تنها حفاظت جادویی برای مردگان فراهم می‌کردند، بلکه به آن‌ها امکان نگریستن به دنیای زندگان را می‌دادند.» 
یاماموتو توضیح می‌دهد که روشن نیست چرا چشم حورس در دوران دودمان ششم ظهور کرد. اما آن زمان، مصریان باستان نوشتن متون مذهبی روی دیوارهای اهرام را آغاز کردند که نشان‌دهنده‌ی آغاز «قانونمندسازی باورهای دینی» آنان است. این امر ممکن است به خلق و گسترش نمادهای مذهبی تازه‌ای مانند چشم حورس منجر شده باشد. 
ویلسون اشاره کرده که ممکن است این نماد با آرایش مذهبی نیز مرتبط باشد: «ما می‌دانیم از دوران‌های ابتدایی، مواد معدنی مانند گالن (سرب طبیعی) و مالاکیت (سنگ سبز رنگ) لوازم آرایشی قدرتمند برای حفاظت چشم بودند. بنابراین، احتمال دارد چشم ودجت تصویری نمادین از چشمی حفاظت‌شده باشد.» 
دلیل خلق آن هر چه که باشد، چشم حورس در نهایت به یکی از نمادهای بارز مصر باستان تبدیل شد. به گفته ویلسون، این نماد چندمنظوره، دارای سبک مصری و بسیار قدرتمند است.

لینک کوتاه:
https://www.iranporseman.ir/Fa/News/1242289/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

راهنمای خرید بهترین پرینتر اداری برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ

افزایش 40 درصدی تسهیلات مشاغل خانگی در سال جاری

آغاز تجاری‌سازی نسل پنجم تلفن همراه (5G) در رایتل

افت قیمت ها در بازار سکه و طلا؛ دلار در کانال 85 هزار تومانی ماند

رشد 45 هزار واحدی بورس و عبور از تراز 3 میلیون واحدی

واردات 5.5 میلیارد دلار بنزین در 1404 با مصرف روزانه 138 میلیون لیتر

عمر اتوبوس‌های برون‌شهری 5 سال بیشتر شد

درخواست رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو برای تعادل در بازار: سیاست‌های اقتصادی و ارزی اصلاح شود

پرداخت مطالبات درمانی بازنشستگان در سال 1403، تا پایان اردیبهشت‌

سامانه خودنویس ابزاری برای مقابله با سوداگری در حوزه مسکن

وزیر رفاه: 17 میلیون نفر از دریافت یارانه حذف می‌شوند

دیدار سرپرست بنیاد شهید و امور ایثارگران استان اردبیل با خانواده‌های معظم شهدا و ایثارگران

پدر شهیدان «ماشاالله و محسن عرب زاده مرقی» به فرزندان شهیدش پیوست

پیام تسلیت رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران در پی درگذشت مادر شهیدان والامقام «ناروئی»

پیام تسلیت رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران در پی درگذشت مادر شهیدان گرانقدر «وطنی»

پیکر پاک مادر شهیدان وطنی در رستم کلای بهشهر تشییع شد

پیام تسلیت رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران در پی درگذشت مادر شهیدان والامقام «رخشانی»

پیام تسلیت رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران در پی درگذشت مادر شهیدان معظم «پسندی»

وضعیت عجیب گردشگران چینی بعد از صعود به کوهی با 7200 پله!

کشف رازهای فراعنه در خیابان‌های مدفون شهر 3500 ساله مصر باستان

وقوع سیل در استان ونتو ایتالیا

لحظه‌ هولناک تصادف برای یک پدر و دختر

نوای دلنشین زیارت امین الله در حرم مطهر علوی

ظرافت و واقع گرایی فوق‌العاده در نقاشی‌های این هنرمند

لباس سپید بهار بر تن درختان الموت

ویدئویی از مرغان دریایی در طبیعت زیبای سوئیس

کاربرد سوراخ بند اضافی بر روی کفش‌های ورزشی

رفتار جالب فیل‌ها برای محافظت از بچه فیل‌ها حین وقوع زلزله

حمله مرگبار فیل خشمگین به زرافه

چشم انسان با تحریک شبکیه رنگ‌های جدیدی می‌بیند

بلندگویی که فقط صاحبش صدایش را می‌شنود

ایستگاه فضایی بین‌المللی همه چیز ماست!

ماموریت «PUNCH» ناسا عکس‌های نور اول خود را گرفت

سلول‌ها می‌شنوند

موفقیت محققان دانشگاه امیرکبیر در بازیابی 57 درصدی نقره، روی و سرب از باطله‌های کارخانجات زنجان

شنوایی با وضوح بالا با استفاده از جدیدترین ایمپلنت شنوایی

آواز، شخصیت پرندگان را لو می‌دهد!

مدل‌های هوش مصنوعی استدلالی جدید «اوپن‌ای‌آی» بیشتر توهم می‌زنند

روایتی از کلاس‌های درس «آیت‌الله»

ای دهنده ی عقل ها فریادرس

در جست‌وجوی زندگی

دکلمه خوانی زیبا با صدای خسروشکیبایی

نگاهی به ازدواج جلال‌ و سیمین و حاشیه‌هایش

درد، بخشی از زندگیه...

بخشی از کتاب/ آخرین انار دنیا

شاعرانه/ هر کجا وقت خوشی رو دهد آنجاست بهشت

گزارش خبرنگار اعزامی صداوسیما از آخرین اخبار دور دوم گفتگوهای ایران و آمریکا

حضور سیاستمدار سابق ایتالیایی با شلوارک در برابر محل مذاکرات!

جزئیات دور دوم مذاکرات از زبان سخنگوی وزارت خارجه؛ دو هیئت در دو سالن جدا حضور دارند

محسن میردامادی: اجماعی که در داخل کشور در باره مذاکره ایران و آمریکا به وجود آمده،کم سابقه است