ایران پرسمان

آخرين مطالب

رابطه خاص 2 اَبَرمرد از 2 فضای دور اما نزدیک! خردنامه

رابطه خاص 2 اَبَرمرد از 2 فضای دور اما نزدیک!
  بزرگنمايي:

ایران پرسمان - ایسنا /نیما یوشیج در زندگی شخصی و هنری بهمن محصص جایگاهی ویژه داشت؛ به نحوی که برخی از آثار این هنرمندنقاش را نشأت گرفته از شعرهای نیما می‌دانند.
در سنت نگارگری ایرانی میان ادبیات و نقاشی رابطه‌ای تنگاتنگ برقرار بوده است. این درحالی است که در دوره معاصر با ظهور جریانات نو، تلاش شد ادبیات و نقاشی به نحوی مستقل از هم ظاهر شوند. اما برخلاف این پویه جدید ما همچنان در مواردی شاهد آنیم که ادبیات و نقاشی بار دیگر به هم پیوند می‌خورند و قرابت قدیم خود را به نمایش می‌گذارند؛ از آن جمله می‌توان به پیوند میان شعر نیما یوشیج و نقاشی بهمن محصص اشاره کرد. 
محصص با بسیاری‌ از بزرگان عصر خود آشنا و در ارتباط بود اما نیما یوشیج همیشه برایش با همه فرق داشت. «پدر شعر نو» 34 سال از او بزرگ‌تر بود و هر دو به خطه شمال کشور ـ یکی مازندران و دیگری گیلان ـ تعلق داشتند. هردوی آن‌ها درک عمیقی نسبت‌ به ادبیات و هنر نوگرا داشتند و در دوره‌ای با «انجمن خروس جنگی»، که نقش مهمی در معرفی هنر و ادبیات مدرن و مقابله با سنت‌های دست‌وپاگیر ادبی داشت، همکاری کردند (منبع: درز).

ایران پرسمان

این عکس در سال 1331 شمسی (1953 میلادی) از نیما یوشیج، بهمن محصص و نیکلاس بوویه، در منزل نیما، توسط تیری ورنه، نقاش سوئیسی، ثبت شده است. منبع: صفحه رسمی بهمن محصص در اینستاگرام
کارشناسان هنر برخی از آثار محصص را تحت‌تأثیر اشعار نیما می‌دانند. در این میان عقاب‌های بهمن محصص در آینه‌ی شعر نیما یوشیج یافت می‌شود و گفته می‌شود که تابلونقاشی «عقاب نابینا»ی او در حقیقت اشارتی دارد به شعر «عقاب نیل» که آن را در سال 1308 سرود. او در این شعر عقابِ کور و پیری را توصیف می‌کند که جوجه‌هایش می‌بایست راه او را ادامه دهند. محصص این اثر را 37 سال پس از شعر نیما و بر اساس این توصیف خلق کرد. 

ایران پرسمان

عقاب کور یا عقاب نابینا/ رنگ روغن روی بوم/
65 * 100 سانتی متر
«محصص عقاب کوری را به تصویر کشیده که با هیبت تندیس‌وار، مهیب و سهمناک خود، نشانی از تلخی و دشواری زیستن در محیطی ناپایدار، مضطرب و مسموم را به بیننده القا می‌کند که شاید در این برهه تاریخی گریزی از آن نبوده نباشد. عقاب سهمگین بر تخم‌هایش نشسته، به امید تولدی دوباره و اوج‌گیری پرندگان کوچکی که زاده می‌شوند و به زودی بر پهنای آسمان به پرواز درمی‌آیند. کوریِ عقاب همچون جامعه‌ای که چشم بر پیرامون خود بسته و محصص عمری را در رصد این سکوت پر صدای سخت جانکاه گذرانده، نشان از آینده مبهم و غفلتی تاریخی دارد. اشکال پیچ در پیچی چون مارهایی به هم تافته، نوباوگان عقاب را در بر گرفته‌اند؛ عقاب نابینا در سکوت سنگینی که بر اثر حکم‌فرماست، خود را در برابر فرزندانی که قرار است متولد شوند، بی‌دفاع می‌بیند.»(منبع: آرت چارت).
نیما می‌سراید: «زین گونه، یک عقاب دگر نیز مانده پیر / بگسسته از نهیب، دل بسته بر مَقر / مانده به تن شکسته و اندوهگین به دل / چون چشم‌هاش گوش، خالی ز هر خبر / از جا نمی‌رود، وگر از جای می‌رود / واماندگی او، او را شده هنر / نه با تنش سلامت و نه قوتش به طبع / نز قوّت دگر یک لحظه بهره‌وَر / پوسیده استخوان را مانَد، چو آتشی‌ست / کاو را نمانده جز خاکستری به سَر».
بعدها اثر مشابه دیگری از محصص در آرت فر بازل سال 1355 به نمایش درآمد که نشان از امتداد نگاه نیما در آثار هنرمند داشت. 
نیما، محصص را «نقاش باشی» خطاب می‌کرد و نامه‌هایی هم با همین عنوان برایش نوشته بود. صفحه رسمی بهمن محصص در اینستاگرام در این روزها بخشی از یکی از این نامه‌ها را یادآوری کرده است. در این متن، نیما یوشیج خطاب به بهمن محصص نوشته است:
«دوست جوان من!
همان‌طور که قول دادم باز می‌نویسم. اما بیشتر حرف‌های مرا باید به حساب خود من بگذارید. در صورتی که شما جوان هستید و میدان برای شما در پیش است و حال و روزگار مرا ندارید، از وضع خودتان اینقدرها شاکی نباشید.»

ایران پرسمان


همان‌طور که از متن نامه بالا برمی‌آید، نیما نامه‌های دیگری هم برای محصص نوشته بود؛ چنانچه در یکی از همین نامه‌ها که اغلب توصیه‌وار هستند، آورده است:
«اگر شما تندرست هستید و تا اندازه‌ای سوروسات به راه است و تعلق خاطر نسبت به دلبر طرار و گدایی شما را از حال به در نبرده است از فکرهایی که نگرانی را بارآور می‌شوند، برکنار باشید. کار خودتان را بکنید. همین که دلی را با کار خودتان به دست آوردید یقین بدانید آن چیزی را که دنبال آن بوده‌اید، به دست آورده‌اید.
یافتن واقعی، یافتن انسان است. ولو اینکه خودتان فکر نکنید که چطور یافته‌اید. بگذارید دلیل صحت یافته‌های شما را دیر یا زود دیگران بیاورند که کارشان جر و بحث در سر این و آن است و ممدکار آنها قوهِ حافظهِ آنهاست. اما آنچه حقیقتی دارد و زیبا نمودار شده است در واقع سری‌ست. مثل خود جهان آفرینش وسیع است. چه بسا ممکن است در آن چیزهای گنگ و غیرقابل هضم برای بعضی از مردم وجود داشته باشد. موافق یا مخالف مردم هرکدام البته نسبت به آن اظهار حیاتی می‌کنند تا دامنهِ قیامت و ظهور دجال با خرش که درست حق و حساب آنها را در کف دستشان بگذارد.
من فقط با شماست که این حرفها را می‌زنم. با مردم به اندازه‌ای که وقت کار را نکشد تماس بگیرید. بسیار چیزهاست که انسان بعدن به مردم می‌آموزد و قبلن از زندگی خودشان آموخته است و خود مردم نمی‌دانند...»
بهمن محصص متولد 9 اسفند 1310 در خانواده‌ای لاهیجانی در رشت بود. این هنرمند در 79 سالگی در رم از دنیا رفت. می‌گویند محصص پیش از مرگ بارها به خانه‌اش در تهران رفت ‌و آمد داشت؛ این درحالی بود که بسیاری از دوستانش هم از او بی‌خبر بودند.
او از هنرمندانی است که در جریان ملی شدن صنعت نفت ایران در کشور زندگی می‌کرد. محصص در سال 1333 به اروپا سفر کرد و در ایتالیا ساکن شد و در «آکادمی هنر رم» مدتی نزد فروچیو فراتزی به آموختن هنر مشغول شد. حاصل این دوره از زندگی محصص، چندین نمایشگاه گروهی و انفرادی در داخل و خارج ایتالیا و شرکت در نمایشگاه‌هایی چون بینال (دو سالانه) ونیز، سائوپائولو و پاریس بود.
و اما نکته آخر اینکه بهمن محصص گاهی هم شعر می‌گفت؛ مثل هایکوهای ژاپنی:
به ما گفتند و تکرار کردند

که خاکیم و غباریم
یادشان رفت بگویند
که غبار ستاره‌ایم.

لینک کوتاه:
https://www.iranporseman.ir/Fa/News/1181433/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

سردرگمی بازارها در سایه تنش‌های منطقه‌ای

بهشتی‌پور: اگر مشکل FATF در ایران حل شود به عنوان یک مشتری خوشنام به بازارها برمی‌گردیم

روسیه 2 منطقه در دونباس و خارکیف را آزاد کرد

چگونه مدیر محصول شویم و به سرعت پیشرفت کنیم؟

استاد اقتصاد: میزان افزایش حقوق کارمندان در لایحه بودجه 1404 کافی نیست

فعال عدالتخواه: نظام جامع رفاه، تکلیفی که دو دولت به آن عمل نکردند

شوخی خنده‌دار دانشجوی دندانپزشکی با دسته بوقلمون‌ها

برنامه‌ریزی برای تامین امنیت غذایی با آمار دقیق در بخش کشاورزی

لاریجانی: در سال 88، میرحسین قبول کرد در تلویزیون صحبت کند اما دبیرخانه نپذیرفت

کشف حیرت انگیز یک مار 400 کیلویی توسط یک کارگر در ساختمان نیمه کاره

وزیر کشور: همه اعضای هیئت دولت به استاندار سیستان و بلوچستان رای مثبت دادند

نبرد ترسناک ترین مار جهان با تمساح عظیم الجثه

شعر انتخابی محمدحسین شاه‌محمدی در مرحله اول-شب پنجم رقابت شاعران

چگونه اکتبر 2024 یکی از خونین‌ترین ماه‌های ارتش اسرائیل نام گرفت؟

آرامگاه سعدی در شیراز

شعرخوانی زیبای دکتر کاکاوند

پروژه مهم سازمان انرژی اتمی رونمایی شد

هلی‌برن کماندوهای رژیم صهیونیستی برای ربودن یک لبنانی

3 نظامی ارتش رژیم صهیونیستی در تله رزمندگان القسام به هلاکت رسیدند

حمله پهپادی حزب‌الله به پایگاه هوایی «بالماخیم» رژیم صهیونیستی

اهدای ارج‌‎نامه به چهره ماندگار ریاضیات از سوی بنیاد ملی نخبگان

کره‌جنوبی و کانادا اعزام نیروهای کره‌شمالی به روسیه را محکوم کردند

تمام مطالبات گندم‌کاران پرداخت شد

چشم های جالب این پرنده شبیه عینک است!

"تیم کیان شنای گلستان" قهرمان سومین دوره مسابقات لیگ شنای آب‌های آزاد کشور در کیش

گشتی در کلیسای وانک در اصفهان

لحظه برخورد پهپاد حزب‌الله لبنان به کارخانه اسرائیلی

رئیس کمیسیون امنیت ملی: کمک آذربایجان به رژیم صهیونیستی را منابع نظامی و اطلاعاتی ما هنوز تایید نکرده‌اند

پزشکیان حُکم داد؛ عبدالکریم حسین‌زاده رسما معاون رئیس‌جمهور شد

41.5 میلیارد دلار ارز واردات تأمین شد

روزنامه اسراییلی: پدافند هوایی ایران پنجمین قدرت جهانی است

بایدن رکورددار اعمال بیشترین تحریم‌ها در تاریخ آمریکا

سایه باشکوه دماوند

زندگی تلخ است!

ربات‌ها چه کمکی می‌توانند به جراحان بکنند؟

سرباز انگلیسی ارتش اسرائیل: نیروهای حزب‌الله بهترین مبارزان هستند

عطوفت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نسبت به ما

جوانه‌زنی دانه‌ها در شرایط کنترل شده با دستگاه ایران‌ساخت

مقامات صهیونیست: حیفا به شهر موشک‌ها تبدیل شده است

بی تدبیری درتعرفه آیفون‌های لاکچری؛ عوارض 2برابری در1404

لاوروف: قلمروی اوکراین با نقض توافقات، کوچک‌ و کوچک‌تر می‌شود

مولوی عبدالحمید: شایسته‌سالاری راهی برای اتحاد در سیستان و بلوچستان است

تأکید پزشکیان بر حضور بخش خصوصی در حوزه حمل‌ونقل ریلی، جاده‌ای و توسعه اسکله‌ها

درگیری‌های شدید بین مقاومت فلسطین و نیروهای اشغالگر در کرانه باختری

تفکیک وزارتخانه راه و شهرسازی در صحن مجلس بررسی می‌شود

بازیگوشی جالب بچه پاندا

یه نشدن هایی هست که اولش ناراحت میشی ...

اتفاقی نادر در حیات وحش؛ یوزپلنگ مادر 4 توله‌اش را بزرگ کرد

ذره‌بین «هابل» و «جیمز وب» روی کرکس فضایی و برخورد 2 کهکشان

سیدحسن خمینی: دنیا همان دنیای عصر تیمور و چنگیز است