بزرگنمايي:

ایران پرسمان - ایرنا / رئیس جمهور با تاکید بر این که میراث فرهنگی مشترک ایران و ترکمنستان، بستر صلح و توسعه پایدار است، گفت: ادبیات مشرق‌زمین زوایای نوینی از معرفت و اخلاق را به نمایش می‌گذارد.
«مسعود پزشکیان» صبح امروز جمعه 20 مهر 1403 در همایش بین‌المللی «ارتباط متقابل زمان‌ها و تمدن‌ها-مبنای صلح و توسعه» که به مناسبت بزرگداشت سیصدمین سالگرد مختومقلی فراغی شاعر شهیر ترکمن برگزار شد گفت: از رئیس جمهور و رهبر ملی ترکمنستان بابت دعوت از اینجانب و میزبانی نشست فرهنگی بزرگداشت شاعر شهیر مختومقلی فراغی صمیمانه تشکر می کنم.
وی افزود: در قلمروی بزرگ سیاسی- فرهنگی که امروز ایران و ترکمنستان در قلب آن جای گرفته اند و در زمان سلجوقیان و شاعران و تاریخ نگاران سرحد آن را از جیحون تا فرات و گاه از کاشغر تا حلب ذکر کرده اند، از دیرباز مردمانی با صلح و صفا زندگی می کنند که با وجود گوناگونی و تنوع در قوم و زبان، میراث تمدنی و فرهنگی مشترکی دارند

رئیس جمهور ادامه داد: در این قلمروی سرزمینی گسترده، ساختار فرهنگی کما بیش واحدی حاکم بوده؛ با وجود اقوام گوناگون و گویش ها، زبان ها و لهجه های متفاوت و برآمدن و برافتادن سلسله های حکومتی مختلف، نمودهای فرهنگی این پهنه عظیم همواره از آبشخورهای یکسان سیراب شده است، از این رو جلوه های گوناگون فرهنگ، هنر و ادبیات چنان مشابهت و نزدیکی دقیقی دارد که جز با قائل شدن به زیرساخت فرهنگی واحد، قابل توصیف و توجیه نیست.
وی تاکید کرد: روابط و دوستی دو ملت ایران و ترکمنستان به عنوان دو همسایه با مرزهای طولانی همواره روابطی دوستانه، برادرانه، سازنده و مبتنی بر منافع متقابل بوده و از روندی رو به رشد در همه عرصه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برخوردار است.
وی تصریح کرد: بخش های مهمی از تاریخ، ادبیات و فرهنگ مردم ایران با مردم حوزه تمدنی آسیای مرکزی از پیوستگی بالایی برخوردار است و به سان نوری است که از یک منشور تابیده و جهان پیرامون ما را غرق در شکوه و وسعت گیرای خود ساخته است.
رئیس جمهور ادامه داد: وجود دین اسلام و گسترش آیین های اسلامی از مسیر ایران و آسیای مرکزی و تبادل فرهنگی در کنار قرابت زبانی میان اقوام ایرانی با قومیت های ساکن در گستره آسیای مرکزی بر رونق و غنای تمدن مشترک افزوده است.
مختوم‌ قلی فراغی پرچمدار اعتلای فرهنگ و زبان ترکمن است
پزشکیان با تاکید بر این که تبادل اندیشه و تعاملات فرهنگی میان گروه‌های انسانی خارج از اراده دولت‌ها شکل گرفته و مرز و حصار نمی‌شناسد، گفت: در این میان نقش اسطوره‌های شعر و ادب ما همچون فردوسی و رودکی و سعدی و خیام و بسیاری دیگر از ستاره‌های آسمان علم و هنر در معرفی فرهنگ ناب غنای تمدن مشرق زمین بر کسی پوشیده نیست. 
وی تصریح کرد: ادیب فرزانه و شاعر بزرگمان مختوم قلی فراقی نیز مصداق بارزی از این سیر تمدنی و پرچمدار اعتلای فرهنگ و زبان ترکمن است، کسی که در طول حیات پر ثمره خویش تاثیر شایسته و مهمی را در رشد مفاهیم ارزشمند انسانی بر جای گذاشته و جاذبه هنر و اشعار زیبایش گلستان ادبیات ما را معطر ساخته است.
وی ادامه داد: بسیاری از دلایل ماندگاری آداب سنن و گویش‌های زبانی ما مدیون تلاش وافر بزرگانی بوده است که از جان مایه گذاشته‌اند، اگر زبان فارسی شاعران بزرگی چون فردوسی را برای احیای خود دیده است زبان و ادب ترکمن نیز مدیون تلاش شاعران و ادیبان بزرگی همچون که نقش به بدلی برای حفظ ادبیات ترکمن از خود بر جای گذاشته است.
گفتمان وفاق نیاز امروز جامعه جهانی است
وی با تاکید بر این که بخش‌های مهمی از جهان اسلام، در معرض تهدید افراط و رشد گروه‌هایی است که فلسفه وجودی خود را در افتراق جامعه اسلامی می‌بینند، گفت: وقتی بزرگانی همچون مختومقلی صحبت از همگرایی و اتحاد جوامع اسلامی می‌کنند به خوبی از زوایای تاریک و مصائب جدایی آگاه هستند.
رئیس جمهور افزود: تاثیر آیه «وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا» بهترین و موثرترین راه برای جلوگیری از نفاق و ایجاد وحدت در جامعه کنونی است، وفاق فقط مختص به جامعه اسلامی نیست بلکه صحبت از صلح و پی‌ریزی گفتمان وفاق نیاز امروز جامعه بین المللی است اما در این گذر هنوز هم مولفه‌های یکجانبه گرایی همزیستی جامعه جهانی را با اختلال مواجه کرده است.
وی گفت: مصداق یکجانبه گرایی در مساله فلسطین و نادیده گرفته شدن حقوق ملتی میبینیم که دارای تاریخ، فرهنگ و عناصر فرهنگی مختص به خود هستند، عمق بحران غزه و ادامه این جنگ نابرابر و ادامه حملات وحشیانه به لبنان خارج از توصیف است.
پزشکیان ادامه داد: از مصادیق شعر مخدومقلی درک درست و ترس وی از جهل و آسیبی بود که با دوری از اخلاق می‌توانست جامعه بشری را به سوی انقیاد و یا بی اخلاقی سوق دهد.
وی تاکید کرد: از دولت محترم ترکمنستان بابت این نشست مهم فرهنگی تشکر می‌کنم و امیدوارم توسعه همکاری‌های فرهنگی گامی مهم در معرفی مفاخر و گنجینه‌های ادبی مشترکمان برداریم.