چاپ

ایران پرسمان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
محمدحسین لطف‌الهی/ پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا و نمایان شدن چشم‌انداز بازگشت احتمالی ایالات متحده به توافق هسته‌ای با ایران، باعث شد دولت دونالد ترامپ که طی سال‌های گذشته با اتخاذ سیاست فشار حداکثری سعی در نابودی برجام و تسلیم جمهوری اسلامی داشت در پی مین‌گذاری در مسیر دیپلماسی میان تهران و واشنگتن برآید. از اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران تا طرح پیشنهاد اقدام مستقیم نظامی و چراغ سبز به اسراییل برای ترور دانشمند هسته‌ای ایرانی از جمله مواردی بود که تنها طی یک ماه و نیم گذشته از سوی دولت ایالات متحده اتفاق افتاد و نگرانی‌ها پیرامون آینده روابط ایران و امریکا را افزایش داد.
شامگاه بیست و یکم دسامبر، نیروی دریایی امریکا از ورود یک زیردریایی اتمی مجهز به موشک‌های هدایت‌شونده و چند کشتی جنگی همراه آن به تنگه هرمز خبر داد. بنا به اعلام نیروی دریایی امریکا ناوهای «یو اس اس پورت رویال» و «یو اس اس فیلیپین سی» زیر دریایی جرجیا را در عبور از تنگه هرمز همراهی می‌کردند. در بیانیه نیروی دریایی ایالات متحده برای خلیج فارس از عبارت «خلیج عربی» استفاده شده، آمده است: «این زیردریایی قادر به پشتیبانی از عملیات‌های روتین و احتمالی در آب‌های منطقه است و «نشانگر تعهد امریکا به شرکای منطقه‌ای و امنیت دریایی با طیف کاملی از توانایی‌هاست که آماده دفاع در برابر هرگونه تهدید در هر زمانی است.» در این بیانیه تاکید شده «حضور زیردریایی یو اس اس جرجیا در منطقه عملیات ناوگان پنجم نشان می‌دهد که نیروی دریایی امریکا توانایی تردد و انجام عملیات در هر منطقه‌ای را که مقررات بین‌المللی اجازه می‌دهد، دارد.» این اقدام کم سابقه در حالی رخ داد که طی هفته‌های گذشته با ترور شهید فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای ایرانی از سوی اسراییل سطح تنش در منطقه افزایش یافته بود و از سوی دیگر ایالات متحده نگران بود که ایران در سالگرد ترور سردار قاسم سلیمانی اقدام به انتقام‌گیری کند. واشنگتن اگزمینر این اقدام نیروی دریایی امریکا را هشداری بسیار تند به ایران توصیف کرده که می‌تواند بار دیگر سطح تنش در منطقه را بیش از پیش افزایش دهد. این روزنامه نوشته است: «فرماندهی مرکزی پنتاگون، مسوول عملیات‌های نظامی را مربوط به ایران می‌داند که نیروهای مسلح ایران آگاهند زیردریایی امریکایی جرجیا تهدید ویژه‌ای برای منافع آنها به حساب می‌آید، چراکه می‌تواند از موقعیتی امن به هر هدفی تا فاصله 1000 مایلی شلیک کند.
این زیردریایی که به موشک‌های ارتقا یافته تاماهاوک مجهز است تهدیدی جدی است که ایران به سادگی از آن چشم‌پوشی نخواهد کرد.» بیزنس اینسایدر گزارش داده که زیردریایی جرجیا قادر به حمل تعداد زیادی موشک بوده که برد هر کدام از این موشک‌ها به 1000 مایل می‌رسد و کشتی‌های نظامی همراه این زیردریایی نیز از قدرت شلیک بالایی برخوردارند. کارشناسان نظامی بر این باورند که زمان‌بندی اعلام رسمی ورود زیردریایی جرجیا به تنگه هرمز و همچنین نمایان شدن این زیردریایی روی سطح آب بسیار مهم است؛ از این‌رو که در تنگه هرمز فضای محدودی برای مانور زیردریایی وجود دارد و این موضوع باعث می‌شود جرجیا بسیار آسیب‌پذیر باشد. به همین دلیل نیز آنها با اعلام رسمی عبور زیردریایی و همچنین نمایان شدن در سطح آب کوشیدند که تهدیدات غیرمنتظره را دفع کنند.
تام روگان، تحلیلگر امنیت ملی معتقد است: «زمانی که جرجیا در خلیج فارس حضور داشته باشد و بمب‌افکن‌های غول‌پیکر بی‌52 آزادانه در منطقه پرواز کنند یعنی اگر هر اقدامی علیه ایالات متحده در منطقه صورت گیرد، با واکنشی شدید و فوری روبه‌رو خواهد شد.»
راکت‌باران سفارت امریکا در بغداد
عبور زیردریایی جرجیا از دریای عمان و ورود به تنگه هرمز در حالی رخ داد که یکشنبه شب سفارت امریکا در بغداد هدف حمله قرار گرفت و وزیر خارجه ایالات متحده انگشت اتهام را به سوی ایران چرخاند. خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از منابع امنیتی در عراق گزارش داد که 11 فروند راکت کاتیوشا به منطقه سبز بغداد اصابت کرده است و در پاسخ، سامانه‌های دفاعی C-RAM مستقر در سفارت امریکا فعال شدند. همزمان دو شبکه المیادین و الجزیره نیز با تایید این خبر اعلام کردند که بالگردهای ائتلاف بین‌المللی تحت فرماندهی امریکا بر فراز ساختمان سفارت امریکا در بغداد مشغول گشتزنی شدند. به نوشته رسانه‌های عراقی این حمله در ساعت 9 شب به وقت بغداد رخ داد و با وجود آسیب‌هایی که بر تعدادی از اتومبیل‌ها و ساختمان‌های اطراف وارد آمد، هیچ خبری مبنی بر وجود تلفات انسانی گزارش نشد. «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه ایالات متحده روز دوشنبه در پیامی که در صفحه توییتر خود منتشر کرد به حمله راکتی شامگاه یکشنبه به منطقه «الخضراء» بغداد واکنش نشان داد. وزیر امور خارجه ایالات متحده بار دیگر با تکرار اتهامات گذشته علیه جمهوری اسلامی ایران از مردم عراق خواست تا عوامل مرتبط با این حمله را تحت پیگرد قانونی قرار دهند. پمپئو در این پیام که لحنی تند داشت، نوشت: «شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران بار دیگر آشکارا به بغداد حمله کردند و غیرنظامیان عراقی را زخمی کردند. مردم عراق حق دارند تا این عاملان حمله را تحت پیگرد قرار دهند. این مجرمان خشن و فاسد باید اقدامات ثبات‌زدای خود را متوقف کنند.» سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه در پاسخ به ادعای وزیر خارجه امریکا درباره اصابت چندین راکت به منطقه سبز بغداد گفت: اماکن دیپلماتیک ایران در عراق بارها مورد حمله واقع شده است. ما سیاست یکسانی داشتیم که حمله به اماکن دیپلماتیک و مسکونی مردود است و قابل قبول نیست. ولی نوع این حمله و زمان آن و بیانیه‌ای که وزیر خارجه امریکا صادر کرده نشان می‌دهد زمان آن خیلی مشکوک است و انگار بیانیه‌ای را از قبل آماده کرده بودند که منتشر کنند. قویا اظهارات وزیر خارجه امریکا را محکوم می‌کنم. وزیر خارجه‌ای که شناخته شده دروغ می‌گوید و چه در این مقام و چه در زمانی که رییس سیا بود. وی افزود: دولت عراق حتما با جدیت بر اساس وظیفه‌ای که دارد مسببان و عاملان را پیدا خواهد کرد. به رژیم امریکا هشدار می‌دهم به دنبال آتش‌افروزی و متشنج کردن اوضاع در این روزها نباشد.
گروه‌های مقاومت نیز در واکنش‌هایی جداگانه حملات علیه سفارت امریکا را محکوم کردند اما ایالات متحده همچنان بدون ارایه شواهد و مدارک کافی اصرار دارد که ایران در پس پرده این حمله قرار دارد.
هشدار عجیب سنتکام
ژنرال کنت مکنزی، فرماندهی مرکزی نیروهای نظامی امریکا (سنتکام) که روز دوشنبه پس از سفر از پیش اعلام نشده به بغداد از مکانی نامشخص و به صورت تلفنی با نمایندگان برخی رسانه‌های خبری گفت‌وگو می‌کرد، گفت که نیروهای نظامی تحت امرش آماده هستند تا به هر حمله ایران در آستانه سالگرد شهادت سردار قاسم سلیمانی واکنش لازم را انجام دهند. فرمانده سنتکام همچنین گفت که آماده هستند تا از خودشان، شرکا و دوستان‌شان در منطقه دفاع کنند. خبرها از سفر ژنرال مکنزی به سوریه و دیدار با نیروهای امریکایی مستقر در پایگاهی در جنوب این کشور نیز حکایت دارند که پس از سفر به بغداد انجام شده است. با این حال فرمانده سنتکام گفته است که او هر روز با فرماندهانش در خصوص آمادگی آنان صحبت می‌کند. برخی رسانه‌های خبری از تقویت نیروهای امریکایی در اطراف عراق با وجود تصمیم واشنگتن برای کاهش نیروهایش از عراق و افغانستان خبر داده‌اند.
همزمانی حمله به سفارت، هشدار ژنرال امریکایی و ورود زیردریایی اتمی ایالات متحده به خلیج فارس نشان از آن دارد که کاخ سفید به ‌شدت نگران است که در آخرین روزهای ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، ایران به منظور گرفتن انتقام ترور فرمانده پیشین سپاه قدس درصدد اجرای عملیاتی علیه نیروهای امریکایی برآید. گفته‌های یک مقام ارشد نیروی دریایی امریکا نیز تایید می‌کند که این اقدام واکنشی به اتفاقات روز نبوده؛ به نوشته بیزنس اینسایدر یک مقام ارشد نیروی دریایی ایالات متحده روز گذشته در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز اعلام کرد که «نباید اعزام زیردریایی جرجیا به خلیج فارس را پاسخی مستقیم به اقدامات ایران و گروه‌های نزدیک به این کشور در نظر گرفت.» به گفته این مقام ارشد، اعزام زیردریایی اتمی طی یک «برنامه‌ریزی بلندمدت» صورت گرفت و به سالگرد ترور سردار سلیمانی مرتبط است.
یک مقام نظامی دیگر نیز به ان‌بی‌سی گفته که ایالات متحده نگران است محاسبات نادرست به آغاز یک درگیری با ایران منجر شود. این مقام نظامی مدعی شده که پرواز بی-‌52‌ها و حضور زیردریایی اتمی در منطقه خلیج فارس از این ‌رو اهمیت دارد که ایالات متحده امکان واکنش سریع به هر حمله‌ای را داشته باشد و هر مهاجمی پیش از حمله «دوبار به این تصمیم فکر کند.»