چاپ

ایران پرسمان - تسنیم / «ماشاو»، بازوی توسعه‌ای وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی با اجرای پروژه‌هایی در اردن در ظاهر به دنبال همکاری توسعه‌ای است. اما این فعالیت‌ها در باطن ابزار نفوذ سیاسی اقتصادی و امنیتی این رژیم در کشوری کلیدی با اکثریت مسلمان هستند.
اردن به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی مرز طولانی با فلسطین اشغالی و نقش کلیدی در معادلات منطقه‌ای برای رژیم صهیونیستی از اهمیت راهبردی برخوردار است. این کشور نه‌تنها دروازه‌ای به جهان عرب است بلکه به دلیل توافق‌نامه وادی عربه بستری برای پیشبرد اهداف دیپلماتیک و اقتصادی رژیم فراهم کرده است. با این حال افکار عمومی اردن به‌ویژه به دلیل حمایت گسترده از آرمان فلسطین به شدت با عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی مخالف است. این تناقض فعالیت‌های ماشاو را به ابزاری برای نفوذ نرم و کاهش این مقاومت تبدیل کرده است.
پروژه‌های انجام‌شده توسط ماشاو در اردن
ماشاو از زمان امضای توافق‌نامه وادی عربه در سال 1994 فعالیت‌هایی را در اردن آغاز کرده که عمدتاً در حوزه‌های کشاورزی، آب، بهداشت و آموزش متمرکز است. این پروژه‌ها هرچند با ظاهری توسعه‌محور، به دلیل ارتباط ماشاو با ساختارهای امنیتی رژیم صهیونیستی شائبه‌های جدی را برانگیخته‌اند. در ادامه برخی پروژه‌های مستند بررسی می‌شوند:
آموزش کشاورزی و مدیریت آب: این آژانس از سال 2015 کارگاه‌هایی در مناطق روستایی اردن از جمله دره اردن برگزار کرده که بر فناوری‌های آبیاری قطره‌ای و کشت در مناطق خشک تمرکز دارند. به عنوان مثال در سال 2021 برنامه‌ای با همکاری وزارت کشاورزی اردن و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) اجرا شد که طی آن کشاورزان اردنی آموزش دیدند. این پروژه‌ها اغلب با ادعای "انتقال فناوری" تبلیغ می‌شوند.

ایران پرسمان

برنامه‌های بهداشتی: طبق گزارش برخی رسانه‌ها، ماشاو دوره‌های آموزشی برای کادر پزشکی اردنی در زمینه مدیریت بحران‌های بهداشتی برگزار کرده است. در سال 2020 حدود 150 پزشک و پرستار اردنی در بیمارستان‌های دو شهر «امان» و «اربد» در این دوره‌ها شرکت کردند. این برنامه‌ها با هماهنگی وزارت بهداشت اردن و حمایت مالی آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) اجرا شدند.

ایران پرسمان

پروژه‌های توانمندسازی زنان: ماشاو در همکاری با سازمان‌های غیردولتی اردنی پروژه‌هایی برای آموزش زنان در مناطق محروم اجرا کرده است. در سال 2020 پروژه‌ای در منطقه «معان» برای آموزش زنان اردنی در زمینه تولید محصولات کشاورزی و صنایع دستی اجرا شد. این پروژه با بودجه مشترک ماشاو و UNDP انجام گرفت.
این پروژه‌ها هرچند در ظاهر خیرخواهانه‌اند اما با توجه به پیشینه رژیم صهیونیستی و نقش ماشاو به‌عنوان ابزار دیپلماسی وزارت امور خارجه نمی‌توانند از اتهامات سیاسی و امنیتی مبرا باشند.
تحلیل و اهداف پشت پرده فعالیت‌های ماشاو در اردن
تحلیل اهداف ماشاو
فعالیت‌های ماشاو در اردن فراتر از کمک‌های توسعه‌ای بخشی از استراتژی رژیم صهیونیستی برای تثبیت نفوذ خود در منطقه است. تحلیل‌گران و رسانه‌های معتبر اهداف چندگانه‌ای را برای این فعالیت‌ها برمی‌شمارند:
تطهیر جنایات و عادی‌سازی: ماشاو با پروژه‌های به‌ظاهر خیرخواهانه تلاش می‌کند چهره‌ای صلح‌طلب از رژیم صهیونیستی ترسیم کند تا جنایات مداوم این رژیم علیه فلسطینیان را در اذهان ملت‌های مسلمان به‌ویژه اردنی‌ها کم‌رنگ سازد.این پروژه‌ها در واقع بخشی از "دیپلماسی نرم" رژیم هستند که با هدف کاهش انزوای بین‌المللی و مشروعیت‌بخشی به اشغالگری طراحی شده‌اند. این در حالی است که رژیم صهیونیستی همچنان به شهرک‌سازی و نقض حقوق بشر در فلسطین ادامه می‌دهد، امری که هرگونه ادعای انسان‌دوستی را به سخره می‌گیرد.

ایران پرسمان

نفوذ اطلاعاتی و جاسوسی: ارتباط ساختاری ماشاو با وزارت امور خارجه رژیم و همکاری اثبات‌شده این وزارتخانه با موساد احتمال سوءاستفاده از پروژه‌ها برای اهداف جاسوسی را تقویت می‌کند. برنامه‌های توسعه‌ای رژیم صهیونیستی در کشورهای همسایه اغلب به‌عنوان پوششی برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده‌اند. حضور کارشناسان ماشاو در مناطق حساس اردن مانند معان یا نزدیکی مرزهای سوریه می‌تواند فرصتی برای نظارت بر فعالیت‌های گروه‌های مقاومت یا تحولات منطقه‌ای باشد. این امر نقض آشکار حاکمیت اردن و تهدیدی برای امنیت منطقه است.
نفوذ اقتصادی و سلطه تجاری: ماشاو با تسهیل حضور شرکت‌های صهیونیستی در بازار اردن به دنبال بهره‌برداری اقتصادی از این کشور است. شرکت‌های اسرائیلی فعال در حوزه فناوری کشاورزی و مدیریت آب از طریق پروژه‌های ماشاو قراردادهایی با نهادهای اردنی امضا کرده‌اند. به عنوان مثال شرکت "Netafim" تولیدکننده سیستم‌های آبیاری قطره‌ای از سال 2018 از طریق کارگاه‌های ماشاو در اردن بازارسازی کرده است. این نفوذ اقتصادی نه‌تنها به سود رژیم صهیونیستی است، بلکه با ایجاد وابستگی استقلال اقتصادی اردن را تضعیف می‌کند.
جمع‌بندی
فعالیت‌های ماشاو در اردن زیر نقاب توسعه ابزار رژیم صهیونیستی برای پیشبرد اهداف شوم سیاسی امنیتی و اقتصادی است. این پروژه‌ها در حالی که با بودجه‌های کلان و ادعاهای خیرخواهانه اجرا می‌شوند در عمل به نفوذ اطلاعاتی، سلطه اقتصادی و تطهیر جنایات اشغالگران خدمت می‌کنند.