چاپ

ایران پرسمان - ایسنا /25 فروردین 1300، مهاباد، این شهر کهن دیار کردستان، میزبان قدم‌های کودکی شد که بعدها به اسطوره‌ای در آسمان شعر و ادب کُردی بدل گشت که اگر کُرد باشی و نام و آوازه‌ی «هه‌ژار»، این شاعر نامدار و نویسنده‌ توانا، به گوشت نرسیده باشد، بی‌گمان در هویت خویش تردید خواهی کرد.
نامش عبدالرحمن شرفکندی، مشهور به «هه‌ژار موکریانی» بود، هنوز دو بهار از زندگی‌اش نگذشته بود که دست تقدیر، سایه‌ مادر را از سرش ربود و کودکی‌اش در تلخی و ناکامی سپری شد، اما این رنج، نه تنها او را نشکست، بلکه روحی پولادین در او پروراند؛ در پنج سالگی، پدر، الفبای دانایی را به او آموخت و سپس راهی مکتب شد تا از محضر مدرسان علوم اسلامی آن زمان بهره‌ها ببرد.
از همان نوجوانی، عشقی بی‌کران به شعر و شاعری در دلش زبانه کشید، دیوان شاعران بزرگ را با ولع می‌خواند و دیری نپایید که استعداد شگرفش در سرودن شعر آشکار شد، هه‌ژار، شاعری بود که واژه‌ها در دستانش جان می‌گرفتند و شعر، زبان گویای قلبش می‌شد.
به‌حق می‌توان او را شاعر، مترجم، محقق، فرهنگ‌نویس، مورخ، نویسنده و ادیبی برجسته دانست که گنجینه‌ای از تالیفات ارزشمند را به دنیای ادب کُردی تقدیم کرده است.
«چوارینه‌کانی خه‌یام» ترجمه‌ای بی‌نظیر از رباعیات خیام، شاهکاری است که فراتر از یک ترجمه‌ی صرف، به اثری مستقل و ماندگار بدل شده است. گویی هه‌ژار، روح خیام را در کالبد زبان کُردی دمیده است.
ترجمه‌ شرفنامه بدلیسی به سورانی، منبعی گرانبها برای شناخت تاریخ کُرد و کردستان است. ماموستا هه‌ژار با این ترجمه، دریچه‌ای نو به سوی تاریخ گشود و راه را برای محققان و پژوهشگران هموار ساخت.
از دیگر آثار سترگ او می‌توان به ترجمه‌ی کتاب قانون در طب بوعلی سینا اشاره کرد. تلاشی طاقت‌فرسا که به مدت شش ماه به طول انجامید و حاصل آن، ترجمه‌ای دقیق و روان از عربی به فارسی بود.
کتاب «چیشتی مجیور»، زندگینامه‌ای خودنوشت به زبانی ساده و صمیمی، اثری است که هر خواننده‌ای را به خود جذب می‌کند. هه‌ژار در این کتاب، با صداقتی بی‌نظیر، از فراز و نشیب‌های زندگی‌اش سخن می‌گوید و ما را با خود به سفری در دل تاریخ می‌برد.
ترجمه‌ی قرآن کریم به زبان کُردی، ترجمه‌ی «مه‌م و زین» احمدخانی از کرمانجی به موکریانی، و ترجمه‌ آثار دکتر شریعتی از فارسی به کُردی، تنها گوشه‌ای از کارنامه‌ پربار این ادیب گرانمایه است. کتاب «هه نبانه بورینه»، حاصل سال‌ها تلاش هه‌ژار برای گردآوری لغات کُردی، امروزه به عنوان یک فرهنگ لغت کُردی، یادگاری ارزشمند از این نام‌آور کردستانی به شمار می‌رود.
پس از سال‌ها ریاضت، آوارگی و تلاش بی‌وقفه در راه اعتلای فرهنگ و ادب کُردی، سرانجام در دوم اسفند 1359، هه‌ژار موکریانی، این ستاره‌ی درخشان آسمان ادب کُردی، چشم از جهان فروبست و به دیار حق شتافت. اما نام و یادش تا ابد در دل‌ها زنده خواهد ماند و آثارش، چراغ راه آیندگان خواهد بود. او نه تنها یک شاعر و نویسنده بود، بلکه نمادی از مقاومت، امید و عشق به وطن بود.