چاپ

ایران پرسمان - ایران /متن پیش رو در ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مرتضی گل پور| عذرخواهی رئیس جمهوری از ایرانیان بابت کمبودهای حوزه انرژی و مشکلات ایجاد شده برای مردم، نمونه نادری از عذرخواهی عالی‌ترین مدیر اجرایی کشور از مردم است. این عذرخواهی برای ایرانیان مطلوب و مقبول است، اما قدری تازه و عجیب هم می‌نماید. ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی بارها خبر عذرخواهی فلان مقام و مسئول کشورهای جنوب شرق آسیا را برای خود ارسال کرده و این دریغ را خورده‌اند که چرا در کشور خود چنین احترامی از مسئولان ایران نسبت به مردم خویش دیده نمی‌شود. اما این اتفاق در ایران هم افتاد، در ماه پنجم فعالیت دولت نوپای چهاردهم و آن هم از سوی رئیس جمهوری. عذرخواهی پزشکیان از مردم، هرچند کوتاه و در چند جمله بود، اما بازتاب بسیار داشت. علت این بازتاب را باید در عجیب و خارق عادت بودن آن دانست. عجیب و خارق عادت بود، زیرا تاکنون رسم مدیران در ایران دیگر بود. مدیران در ایران در مواجهه با هر مشکلی که باید برای چرایی آن به مردم پاسخ می‌دادند، سه راه در پیش می‌گرفتند: یا با استفاده از کلمه «باید» به آینده حواله می‌دادند و با گفتن «باید این طور بشود» و «باید آن طور بشود» از سر خود باز می‌کردند. یا با استفاده از کلیدواژه‌های ابداعی حامیان سیاسی خود مانند «بانیان وضع موجود» همه مشکلات را به گردن مدیران سابق و دولت گذشته می‌انداختند. چاره سوم مدیران در مواجهه با پرسش‌ها و علامت سؤال‌های مردم این بود که با اعداد و ارقام بازی کنند. یعنی با جابه‌جا کردن اعداد و پس و پیش کردن آنها و یکی را جای دیگری خواندن، اصلاً صورت مسأله را پاک می‌کردند یا اینکه اعداد و ارقام را طوری گرد می‌کردند که انگاری مسأله و مشکل اصلاً آن طوری نیست که مردم فکر می‌کنند و اگر واقعاً از یک زاویه درست به مسأله نگاه کنیم، اتفاق همین حالا هم مسأله حل شده است و دیگر هیچ جایی برای نگرانی وجود ندارد. اما وقتی مسعود پزشکیان درگفت‌و‌گوی تلویزیونی خود با مردم گفت که «با عدد و رقم که نمی‌شود دعوا کرد» عملاً نشان داد که قرار نیست بازی کردن با اعداد، جای پاسخگویی به مردم را بگیرد. یا اینکه قرار نیست اعداد طوری اصلاح و بازسازی شوند مشکل در یک جا حل شود، غافل از اینکه وقتی در یک جای مشخص مشکل حل می‌شود، یعنی مشکل در جای دیگر بدتر شده است. به عنوان مثال وقتی در گذشته اعلام می‌شد «دستور رئیس‌جمهوری برای حل مشکل گندمکاران» کسی این سؤال را مطرح نمی‌کرد که اصلاً این پول از کجا آمده است؟ و اگر از صندوق توسعه ملی برداشت نشده - که همیشه می‌شد - از منابع کدام بخش کسر شده است و حالا آن منابع کسر شده چطور قرار است جبران شود؟ پزشکیان به جای همه این کارها، یک کار را پیشه کرد: صداقت با مردم و شفافیت در طرح مشکلات. او می‌داند که شاید ایرانیان مانند مسئولان به گزارش‌های رسمی دسترسی نداشته باشند، اما درست مانند مسئولان از عمق و گستره مشکلات خبر دارند و نمی‌شود با دستکاری گزارش‌ها یا اعداد، احساسات واقعی و تجربه‌های عینی مردم از وضع کشور را تکذیب کرد.
عذرخواهی، بدون نام بردن از بانیان وضع موجود
آیا برای پزشکیان ساده نبود که به جای عذرخواهی از مردم، مانند گذشتگان مشکلات را به گردن «بانیان وضع موجود» بیندازد و به مردم بگوید هرچه فریاد دارید بر سر آنان بزنید؟ آن هم در شرایطی که حامیان پروپاقرص آن گذشتگان حتی حاضر به درک رویکرد ملی رئیس جمهوری و دولت نیستند و هنوز هم شیوه نخ نما شده سیاست بازی، یعنی مقصر تراشی را دنبال می‌کنند. همچون یکی از حامیان دولت گذشته که امروز در مجلس حضور دارد و تلاش می‌کند همه بار ناترازی‌ها را روی دوش دولت چهاردهم بیندازد و دست‌کم ادعا کند که سوء مدیریت دولت چهاردهم در ذخیره سوخت علت وضع موجود است. این درحالی است که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، سال 1401 ناترازی گاز طبیعی در اوج مصرف به 315 میلیون مترمکعب در روز رسید و در سال 1402 به یمن افزایش دما بود که این عدد به حدود 280 میلیون متر مکعب در روز کاهش یافت. همچنین براساس این گزارش در 6 ماهه امسال موجودی مخازن گازوئیل نیروگاه‌های ایران (7 میلیارد و 569 میلیون لیتر) نسبت به پارسال (15 میلیارد و 862 میلیون لیتر) 8 میلیارد و 293 میلیون لیتر کاهش داشته است که بیانگر کاهش 52 درصدی ذخیره‌سازی گازوئیل است. همچنین براساس گزارش وزارت نفت، نفت و گازی که باید برای زمستان ذخیره می‌شد، در بهار در بورس انرژی فروخته شد.
نمی توان مردم را فریب داد
به رغم هیاهوی برخی که تلاش می‌کنند مشکلات مردم مانند کمبود انرژی را به سکوی پرش سیاسی و انتخاباتی خود تبدیل کنند، مسعود پزشکیان نه به گذشته ارجاع می‌دهد و نه تلاش می‌کند مسئولیت را از دوش خود به عنوان رئیس دولت بردارد. او می‌داند که جدا کردن این دولت و آن دولت، باعث بروز یک شکاف ترمیم ناشدنی در کشور می‌شود. برای همین هرجا سخن از وجود مشکل است از «ما» صحبت می‌کند، نه «دیگران.» این رویه برای غوغاسالارانی که یاد گرفتند روی رنج مردم موج‌سواری سیاسی بکنند، ناآشنا است و بعید هم هست که بتواند خلق و خوی سیاسی آنان را بهبود بخشد. اما، همچنان که تاکنون روشن شد، این نوع سیاست‌ورزی هیچ دردی را دوا نمی‌کند و هیچ گره‌ای را باز نخواهد کرد. این نوع سیاست‌ورزی مقصریاب، فقط به درد پوپولیست‌هایی می‌خورد که می‌خواهند روی موج مشکلات مردم سوار شوند و به اوج قدرت و سیاست برسند. پزشکیان اما دنبال حل مسأله است و درعین حال می‌داند که با کلمات و شکنجه کردن اعداد و بازی کردن با اعداد نمی‌شود مردم را فریب داد و به آنان دروغ گفت. پس با صراحت و شفافیت با مردم سخن گفت، از آنان پوزش خواست و البته از مردم کمک هم خواست و گفت: «ما در وضعیتی قرار گرفتیم که مجبوریم امسال مقداری مردم مراعات کنند؛ ان‌شاءالله سال بعد تلاش خواهیم کرد این اتفاقات رخ ندهد. همانگونه که گفتم برای مشکلات یا راه پیدا می‌کنیم یا راه می‌سازیم. نمی‌گذاریم مردم کشور مشکل داشته باشند. از مردم می‌خواهیم کمک کنند تا دست به دست هم دهیم و کشورمان را آباد کنیم.»