چاپ

ایران پرسمان - فرهیختگان / « منطق نظام بین‌الملل و لزوم تداوم وعده‌ صادق » عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم مهدی خانعلی‌زاده است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
عملیات موشکی تهران علیه تل‌آویو که بازتاب گسترده‌ای در فضای بین‌المللی داشت و تاکنون به‌عنوان اقدامی بازدارنده برای توقف ماشین ترور اسرائیل ارزیابی شده، مجددا لزوم توجه به منطق نظم بین‌الملل را به مقامات تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر کشورمان یادآوری کرد و گزاره‌های نادقیقی مانند «تله‌ افزایش تنش» را در محاسبات میدانی شبکه مقاومت و محور غربی باطل کرد.
در ماه‌های گذشته و پس از اقدام به ترور شهید اسماعیل هنیه، رهبر دفتر سیاسی حماس در تهران توسط رژیم‌صهیونیستی، گزاره‌های تحلیلی متعددی از سوی برخی فعالان سیاسی مطرح شد که اکثر آنها مبتنی‌بر این محور بود که خواسته‌ طرف اسرائیلی، گسترده شدن جنگ و نجات از وضعیت ناکامی صهیونیست‌هاست که در غزه گرفتار شده‌اند و بر همین مبنا، مخالفت با «جنگ» به دستورکار عملیاتی شبکه مقاومت تبدیل شد. این گزاره‌ تحلیلی به‌جای توجه به ذات و منطق بین‌الملل، طرف اسرائیلی را نوعی از بازیگر غیرعقلایی تصویر می‌کرد که خواهان اقدامات دیوانه‌وار در سطح منطقه است. این ایده در عملیات وعده‌ صادق‌2 رنگ باخت و مشخص شد که دارای منطق استوار نبوده است.
در این زمینه باید تاکید کرد در شرایط کنونی و به دلیل ساختار نظامی اسرائیل، احتمالا این رژیم توانایی تحمل ضربه‌ دوم از سوی شبکه مقاومت و ایران را ندارد و به همین دلیل با بزرگنمایی تهدید خود، به‌دنبال دریافت پیام مطلوب خود از تهران بود. در واقع «بازنمایی» یا همان «perception»ای که مقامات تل‌آویو از عملکرد شبکه مقاومت داشتند، خویشتن‌داری برای رسیدن به توقف جنگ در غزه بود. بر همین مبنا، ماشین ترور اسرائیل به فعالیت خود ادامه ‌داد و فجایعی نظیر ترور فرماندهان نظامی حزب‌الله و نهایتا ترور دبیرکل حزب‌الله را رقم زد. به محض تغییر در این برداشت و بازنمایی ادراکی تل‌آویو – که در سخنرانی بنیامین نتانیاهو در سازمان ملل و ویدئوهای چندگانه‌ او در روزهای اخیر نمایان شد– صحنه‌ عملیات تغییر کرد و زمینه برای ابراز نگرانی مقامات غربی و پا پس کشیدن از حمایت تمام‌قد از اسرائیل فراهم شد.
عملیات وعده‌ی صادق‌2 در همین بستر شکل گرفت و باعث شد تا پس از اجرایی شدن، کشورهای مختلف غربی مانند انگلیس، ایالات‌متحده، فرانسه، نروژ و... خواهان کنترل تنش در منطقه شوند؛ چراکه حالا دست ایران روی ماشه بود و برداشت محور غربی از عملکرد شبکه مقاومت تغییر کرده بود.

در همین راستا باید تاکید کرد عملیات وعده‌ صادق‌2 همچنان در میانه‌ اقدام است و نباید آن را خاتمه‌یافته ارزیابی کرد؛ چراکه در صورت تغییر مجدد برداشت طرف غربی از شرایط موجود و ایجاد این فهم که عملیات دوم همانند عملیات اول است و ایران دیگر در این زمینه اقدامی نخواهد کرد، مجددا صحنه‌ عملیاتی تغییر خواهد کرد. بازنمایی تهران از وضعیت عملیاتی خود باید «صلحِ مسلح» باشد؛ یعنی همان مسیری که هم مقامات نظامی و هم مقامات دیپلماتیک کشورمان روز گذشته در پیش گرفتند و صراحتا از آمادگی تمام قد تهران برای واکنش جدی‌تر به صهیونیست‌ها صحبت کردند. هم سرلشکر باقری و هم دکتر عراقچی در گفت‌وگوهای رسانه‌ای و سیاسی، به طرف غربی اعلام کردند که لانچرهای موشکی ایران، فعال و نقاط هدف بعدی در خاک سرزمین‌های اشغالی در نظر گرفته شده است تا در صورت هرگونه واکنش طرف اسرائیلی، ضربه‌ دوم به صورت هدفمندتر وارد شود. رئیس ستادکل نیروهای مسلح در ویدئویی که در توضیح فرایند عملیات وعده صادق‌2 منتشر کرد، از وجود نقشه‌ اهداف اقتصادی در خاک فلسطین اشغالی سخن گفت و وزیر امور خارجه کشورمان هم در گفت‌وگو با همتایان آلمانی، انگلیسی و فرانسوی تاکید کرد که عدم توقف جنگ در منطقه، ایران را به‌سمت اقدامات بعدی پیش خواهد برد.
منطق نظام بین‌الملل در این زمینه دقیقا منطبق بر همین رفتار است؛ یعنی برداشتی که از ایران وجود دارد، از لحظه بعد از اجرای عملیات وعده صادق2 همچنان باید عملیاتی باقی بماند تا تل‌آویو بداند که به‌دلیل ضعف راهبردی خود در تقابل نظامی با تهران، امکان تقابل و ضربه زدن به محورهای مختلف در شبکه مقاومت را ندارد. تحلیل شرایط فعلی منطقه مشخص می‌کند که بر طبق نظریه بازدارندگی، اسرائیل صرفا توانایی اعمال ضربه‌ اول به منظور آسیب زدن به ایران را دارد اما ضربه‌ دوم ایران می‌تواند بقای اسرائیل را به خطر بیندازد و به همین دلیل، «دست روی ماشه بودن» ایران در روزهای آتی، بزرگ‌ترین عامل تامین امنیت کشور خواهد بود.
عملیات وعده صادق‌2 تاکنون یک فرآیند موفق و تاثیرگذار را طی کرده اما اگر به‌دنبال ادامه‌ تاثیرگذاری عملیاتی آنیم، باید آن را «یک عملیات ناتمام» ارزیابی کرد که موفقیت نهایی آن در گرو بالا نگه داشتن سطح تنش در برابر اسرائیل است؛ موقعیتی که تحلیلگران بین‌المللی از آن با عنوان مفهومی «تنش‌زایی برای تنش‌زدایی» یا «Esclation‌ for de-Esclation» نام می‌برند. در واقع این یک گزاره‌ شفاف در شرایط فعلی منطقه‌ غرب آسیاست که اگر خواهان کاستن از تهدیدات امنیتی و نظامی علیه کشورمانیم، باید سایه‌ جنگ را حداقل برای مدت زمان «میان‌مدت» بالای سر تحولات نگه داریم. ایجاد برداشت‌هایی مبنی‌بر «بی‌اثری» یا «انفعال» از روند فعالیت عملیاتی کشورمان در طرف اسرائیلی می‌تواند ضمن آسیب زدن به دستاوردهای درخشان عملیات وعده صادق‌2، شرایط را مجددا به اوضاع چند ماه اخیر بازگرداند. الان، زمان انتشار یک بیان واحد از سوی تمام ارکان کشور است: تهدید مجدد تهران به معنای پایان حکمرانی زمینی اسرائیل است.