ایران پرسمان - ایسنا / دیوید پیتون (David Paton) خالق یک بیمارستان تخصصی چشم پرنده بود که در سن 94 سالگی درگذشت.
پیتون که یک چشم‌پزشک آرمان‌گرا بود، روشی مبتکرانه برای درمان نابینایی در مناطق دورافتاده جهان ارائه داد و آن مجهز کردن یک هواپیما به اتاق عمل تخصصی چشم بود.
به نقل از نیویورک تایمز، دیوید پیتون، چشم‌پزشک آرمان‌گرا و نوآور که پروژه اوربیس را آغاز کرد و یک جت هواپیمایی یونایتد را به یک بیمارستان پرنده تبدیل کرد که جراحان را به کشورهای در حال توسعه برای جراحی بیماران و آموزش پزشکان محلی می‌برد، در روز سوم آوریل در خانه‌اش در رینو، نوادا درگذشته است. او 94 ساله بود. درگذشت او توسط پسرش، تاونلی، تایید شد.
دکتر پیتون پسر یک جراح چشم برجسته نیویورکی بود. او در اوایل دهه 1970 در مؤسسه چشم ویلمر در دانشگاه جانز هاپکینز تدریس می‌کرد و در همان زمان بود که با مشاهده افزایش موارد نابینایی قابل پیشگیری در مناطق دورافتاده دچار ناامیدی شد.
او در خاطرات خود با عنوان «دید دوم: مناظری از سفر ادیسه‌وار یک چشم‌پزشک» نوشت: به چشم‌پزشکان بیشتری نیاز بود، اما به همان اندازه نیز اهمیت تقویت آموزش پزشکی پزشکان وجود داشت.
او ارسال محموله‌های تجهیزات را در نظر داشت که تقریبا مشابه کاری بود که یک سیرک انجام می‌دهد، اما این کار چالش‌های لجستیکی را به همراه داشت. او به امکان استفاده از یک کشتی پزشکی مانند کشتی‌ای که پروژه امید را به عنوان یک گروه بشردوستانه به سراسر جهان فرستاد، فکر کرد، اما این به نظر او خیلی آهسته بود و سپس ایده‌ای به ذهنش رسید: آیا یک هواپیما می‌تواند راه حل باشد؟ یک هواپیمای به اندازه کافی بزرگ می‌تواند به یک اتاق عمل و یک کلاس درس با تمام امکانات لازم تبدیل شود.
تنها چیزی که او نیاز داشت یک هواپیما بود. او از ارتش خواست که یک هواپیما اهدا کند، اما این کار نشدنی بود. او برای خرید هواپیما به چندین دانشگاه مراجعه کرد، اما مدیران درخواست او را رد کردند و گفتند که این ایده عملی نیست.
بروس اسپیوی (Bruce Spivey)، رئیس و بنیانگذار آکادمی چشم‌پزشکی آمریکا، در مصاحبه‌ای گفت: دیوید مایل بود ریسک‌هایی را بپذیرد که دیگران حاضر به انجام آن نبودند. او الهام‌بخش بود و تسلیم نشد.
دکتر پیتون تصمیم گرفت خودش به تنهایی بودجه لازم را جمع‌آوری کند. در سال 1973، او پروژه اوربیس را با گروهی از چهره‌های ثروتمند و بانفوذ جامعه مانند بتسی تریپ وینرایت (Betsy Trippe Wainwright)، دختر بنیانگذار خطوط هوایی جهانی پان امریکن، تاسیس کرد.
در سال 1980، آقای تریپ به متقاعد کردن ادوارد کارلسون، مدیر اجرایی یونایتد ایرلاینز، برای اهدای یک جت DC-8 کمک کرد. آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده 1.25 میلیون دلار برای تبدیل هواپیما به بیمارستانی با اتاق عمل، اتاق ریکاوری و کلاس درس مجهز به تلویزیون کمک کرد تا کادر پزشکی محلی بتوانند جراحی‌ها را تماشا کنند.
جراحان و پرستاران داوطلبانه خدمات خود را ارائه دادند و موافقت کردند که دو تا چهار هفته را در خارج از کشور بگذرانند. اولین پرواز، در سال 1982، به پاناما بود. سپس هواپیما به پرو، اردن، نپال و فراتر از آن رفت. مادر ترزا یک بار از آنجا بازدید کرد. فیدل کاسترو، رهبر کوبا، نیز به آنجا رفت.

در سال 1999، مجله ساندی تایمز لندن، خبرنگاری را به کوبا فرستاد تا در مورد این هواپیما که اکنون به عنوان بیمارستان چشم پرنده شناخته می‌شود، بنویسد. یکی از بیمارانی که به آنجا رسید، دختری 14 ساله به نام جولیا بود.
در مقاله ساندی تایمز آمده است: در کشورهای توسعه‌یافته، وضعیت جولیا چیزی در حد یک سوزش چشم بود. او دچار التهاب یوئیت داخل چشم شده بود که می‌شد در مراحل ابتدایی آن را با قطره چشم حل کرد.
پزشک او ادوارد هالند، یک جراح برجسته چشم بود.
مقاله ساندی تایمز نوشت: هالند از تیغ کوچکی برای ایجاد سوراخ‌هایی استفاده می‌کند که به او اجازه می‌دهد ابزارهایش را وارد چشم کند و خیلی زود بافت زخم جولیا را بیرون می‌کشد. با بیرون کشیدن بافت، یک مردمک تیره که برای یک دهه دیده نشده بود، آشکار می‌شود. این یک لحظه تأثیرگذار است. سپس، او آب مروارید را برمی‌دارد و یک لنز در چشم قرار می‌دهد تا چشم شکل خود را حفظ کند.
چشم‌پزشکان کوبایی که در اتاق معاینه این جراحی را تماشا می‌کردند، شروع به تشویق کردند. اما پس از اتمام جراحی، جولیا هنوز نمی‌توانست ببیند.
در این مقاله آمده است: سپس یک معجزه کوچک آغاز شد. همانطور که تورم شروع به کاهش می‌کرد، او دنیای اطراف خود را کاوش می‌کرد. دقیقه به دقیقه می‌توانست موارد جدیدی ببیند.
دیوید پیتون در روز 16 اوت سال 1930 در بالتیمور متولد شد و در منهتن بزرگ شد. پدرش، ریچارد تاونلی پیتون، متخصص پیوند قرنیه بود و بانک چشمی برای ترمیم بینایی تاسیس کرد. مادرش، هلن پیتون، طراح داخلی بود. او در خاطراتش، به بزرگ شدن در «میان افراد خوب، باهوش و اهل سفر» اشاره می‌کند.

دیوید در مدرسه هیل، یک مدرسه شبانه‌روزی در پاتس‌تاون، پنسیلوانیا، تحصیل کرد. در آنجا، با جیمز ای. بیکر سوم، یک تگزاسی که بعدها وزیر امور خارجه رئیس‌جمهور جورج اچ. دبلیو. بوش شد، آشنا شد. آنها در دانشگاه پرینستون هم‌اتاقی و از بهترین دوستان هم بودند.
آقای بیکر در مصاحبه‌ای گفت: دیوید از خانواده‌ای بسیار مرفه بود، اما متواضع و بسیار دوست‌داشتنی بود. او اهداف زندگی‌اش را مشخص کرده بود. او دانشجوی بسیار بهتری نسبت به من بود.
پیتون پس از فارغ‌التحصیلی از پرینستون در سال 1952، مدرک پزشکی خود را از دانشگاه جانز هاپکینز دریافت کرد. او در سمت‌های ارشد در مؤسسه چشم‌پزشکی ویلمر کار کرد و به عنوان رئیس بخش چشم‌پزشکی کالج پزشکی بیلور در هوستون خدمت کرد. در سال 1979، در حالی که هنوز در تلاش برای تهیه هواپیما برای پروژه اوربیس بود، مدیر پزشکی بیمارستان تخصصی چشم ملک خالد در ریاض، عربستان سعودی شد.
دکتر پیتون سه بار ازدواج کرد که دو مورد از آنها به طلاق انجامید. همسر سوم او دایان نیز در سال 2022 درگذشت. علاوه بر پسرش، دو نوه از او به یادگار مانده است.
دکتر پیتون در سال 1987، پس از اختلاف با هیئت مدیره، سمت خود را به عنوان مدیر پزشکی پروژه اوربیس ترک کرد و اگرچه ارتباط رسمی او با این سازمان پایان یافته بود، اما او گهگاه به عنوان مشاور غیررسمی فعالیت می‌کرد.
این سازمان که اکنون اوربیس اینترنشنال نام دارد، سومین هواپیمای خود را که یک MD-10 اهدایی از فدرال اکسپرس است، به پرواز درآورده است.
طبق آخرین گزارش سالانه، از سال 2014 تا 2023، شرکت اوربیس بیش از 621 هزار عمل جراحی انجام داده و بیش از 424 هزار جلسه آموزشی برای پزشکان، پرستاران و سایر ارائه‌دهندگان خدمات درمان ارائه داده است.
دکتر هانتر چروِک، معاون رئیس خدمات و فناوری‌های بالینی این سازمان، در مصاحبه‌ای گفت: «این هواپیما واقعاً یک مکان بی‌نظیر است. این یک ایده فوق‌العاده جسورانه و رؤیایی بود.